Herdenkingstentoonstelling 2018.            Museum Sachsenhausen, Oranienburg, Duitsland

Herdenkingstentoonstelling Jan Budding te Oranienburg in het Museum Sachsenhausen. Eveneens de plek waar concentratiekamp Sachsenhausen zich bevond en waar Jan gevangen heeft gezeten.

Expositie 2015 Den Helder

Klein rondje kunst door Den Helder

Kunst van de overleden kunstenaar Jan Budding.Den Helder – Kunst is binnen onze gemeente altijd volop te vinden. Op elke dag van het jaar zijn er altijd wel meerdere tentoonstellingen tegelijk te bewonderen. In de zomer is dat niet anders.

Atelier de Hut van Pieter ten Boekel bestaat alweer vijf jaar, het eerste lustrum is dus een feit. De sympathieke kunstenaar gaf hierom een receptie op zondagmiddag 5 juli en omdat ‘de Hut’ een beetje te klein is om alle cursisten tegelijk te ontvangen werd er gebruik gemaakt van het pand van Dansen bij Jansen. Pieter had behalve cursisten ook familie en andere belangstellenden uitgenodigd en toen iedereen binnen was kwam er een kleine speech.

Pieter en Ada ten Boekel op de receptie eerste jubileum De HutKleindochter Zentella zong voor haar kunstzinnige opa.Naar het idee van Pieter zijn de eerste vijf jaar omgevlogen en vanwege het succes wordt er voort geborduurd op deze werkwijze. Allerlei technieken en stromingen zijn bekeken en gedaan en daar gaan we zeker mee verder vertelt Pieter. En ook over de workshops zijn de deelnemers enthousiast, dus daar wordt ook weer aandacht aan besteed. Pieter ziet verder dat mensen zich goed en sterk ontwikkelen en hoopt ook de komende jaren veel gezichten terug te zien. Hij heft het glas met de toast “we proosten op de verf!”.

Kleindochter Zentella luisterde de bijeenkomst op door een Engelstalig liedje voor haar opa te zingen, ondanks dat ze heel zenuwachtig was. De zaal verstomde en iedereen luisterde ademloos. Met het voortgaan van het liedje maakte de onzekerheid plaats voor een krachtig jong dametje die heerlijk zingt voor haar kunstzinnige opa. Er was nu alleen een gezellige receptie, maar in september volgt er een expositie en kan iedereen werk tonen aan elkaar en andere belangstellenden.

Nightmare on Jutterspleintje!De kunstenares op de Juttersmarkt.Richter
Bij werkatelier Richter exposeert op dit moment de Roemeense kunstenares Lizuca Ciurea met verschillende technieken. Kleurige schilderwerken aan de wand en het is dan ook een beetje raar om bij een vrolijk gekleurd werk de titel “Nightmare on Jutterspleintje” te zien. De kunstenares vertelde dinsdag lachend vanachter de kraam op de Juttersmarkt dat het een contradictie is, het was helemaal geen nachtmerrie en ze heeft het zo te zien erg naar haar zin op het zonovergoten pleintje voor het atelier.

Ander werk zijn onder meer een lichtinstallatie genaamd “Demons of Light” en de eerste blikvanger van haar hangt gelijk bij binnenkomst, een klok. Het is echter niet zomaar een klok, het uurwerk heeft rondom allemaal boekjes en de kunst heeft dan ook de originele naam “Booklook” meegekregen. Het werk is nog tot eind juli te zien, vanaf 1 augustus komt er een Spaanse kunstenaar zijn werk laten zien. Richter kunt u vinden op het Jutterspleintje achterin de Spoorstraat.

Kip in de regen van Jan Budding.Aris Laan
Bij Aris Laan hangt sinds begin juli ook een nieuwe expositie, die een beetje met stille trom van start is gegaan. Meestal is er een opening, maar Jan Budding (de kunstenaar) is al in 1988 overleden en kan er fysiek dus niet bij zijn. Kunstenaar Peter Bes vindt het echter heel belangrijk dat er aandacht voor het werk van deze bijzondere persoon blijft en zo hangt de ijssalon vol met inkttekeningen. Dieren, mensen, maar het zijn vooral kippen in alle soorten en maten; magere kippen, dikke kippen, kip in de regen, de kip alleen of in gezelschap van een naakte vrouw.

Het verhaal achter deze kunstenaar, geboren op 1 januari 1922 en overleden op 29 februari 1988, is een levensgeschiedenis die in het kader van zijn kunst een mens kippenvel bezorgt. Een bewogen leven, waarvan ook een aantal jaren in een concentratiekamp doorgebracht, maar waarna de mens Budding zich toch heeft kunnen hervinden. Zijn leven staat op treffende wijze beschreven in de “Hommage aan Jan Budding”, door Peter Bes, die zich in gedrukte vorm in de ijssalon bevindt. De expositie “Bewogen Lijnen” is tot 30 juli bij Aris Laan in de Koningstraat.

Biografie, catologi en recensies


Jan Budding

 

1922 - - geboren

Amsterdam (Gemeente Amsterdam)

01.01.1922

1988 - - overleden

te Groet (Gemeente Bergen NH)

dd 29.02.1988

 

Beroep: schilder/tekenaar/graficus

 

Schilderijen/tekeningen:

Materiaal: acryl; gouache; olieverf; zwart krijt

Techniek: gewassen tekentechnieken; penseeltekenen

Onderwerp: dieren; duinlandschappen; landschappen; pluimvee; strandgezichten; vogels; vrouwelijk naakt

Stijl: abstraherend; expressionisme; figuratief; naturalistisch

grafiek:

Techniek: etstechniek

 

Studiereizen:

Italië 1958

Frankrijk 1963

Verblijf:

Groet (Gemeente Bergen NH) vanaf 1958

Paris (Paris (dép.)) 1958-1964

Groet (Gemeente Bergen NH) van voor 1988 tot na 1996

 

Opleiding:

Otto de Kat

leerling: Jan Budding.

Jan Wiegers

leerling: Jan Budding.

Gé Röling

leerling: Jan Budding.

Jan van Tongeren

 

1951 - - onderwijs aan kunstopleiding;

Instelling: Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs Amsterdam;

leerling: Jan Budding.

einde: 1951

1959 - - kunstvorming;

Instelling: Rijksakademie van Beeldende Kunsten Amsterdam;

leerling: Jan Budding.

einde: 1959

Lid van / ingeschreven bij:

1979 - - lidmaatschap kunstenaarsorganisatie

bij: Nederlandse Kring van Tekenaars Amsterdam -> J. (Jan) Budding -> vanaf: omstr. 1979

1979 - - inschrijving bij belangenorganisatie

bij: BBK '69 -> J. (Jan) Budding -> vanaf: 1979 tot 1987

1979 - - lidmaatschap kunstenaarsorganisatie

bij: K.C.B. Bergen NH -> J. (Jan) Budding -> vanaf: omstr. 1979

1997 - - registratie in documentatiecentrum

bij: Provincie Noord-Holland afd. Kunst en Cultuur -> J. (Jan) Budding -> vanaf: omstr. 1997

Activiteiten (als werknemer):

(als) oprichters

(Stichting Ziekenhuis-kunstprogramma) -> J. (Jan) Budding

 

Presentaties (selectie):

1960 - - K.C.B. Bergen NH

1974 - - schilderijen en tekeningen - Stedelijk Museum Alkmaar

1988 - - K.C.B. Bergen NH

1992 - - bloemen in de kunst II - K.C.B. Bergen NH

1996 - - de kunstcollectie - Provincie Noord-Holland

 

 Literatuur/wordt vermeld in:

1969 - - Lexicon Nederlandse Beeldende Kunstenaars 1750-1950

1974 - - Jaarverslag Stedelijk Museum Alkmaar 1974

1979 - - Beeldende Kunst in Noord-Holland Noord; documentatie beeldende kunstenaars

1981 - - Jan Budding:Werken uit de periode 1955 - 1980

1983 - - Kennemerland

1985 - - Truus Trompert, een leven als model

1986 - - Grafiek 86, presentatie Nederlandse grafiek

1987 - - Beeldende Kunst Noord-Holland Noord 1987

1993 - - Beeldend Nederland

1996 - - de Kunstcollectie van de provincie Noord-Holland

Jan Budding werkend in zijn atelier te Groet.
Jan Budding werkend in zijn atelier te Groet.
Jan Budding over zichzelf (tekst uit Inprint-uitgave drukkerij Ter Burg 1983.
Jan Budding over zichzelf (tekst uit Inprint-uitgave drukkerij Ter Burg 1983.
Jan Budding geschilderd door kunstenaar Peter Bes.
Jan Budding geschilderd door kunstenaar Peter Bes.
I.M. Jan Budding door Edzard Dideric.
I.M. Jan Budding door Edzard Dideric.
I.M. Jan Budding door David Kouwenaar.
I.M. Jan Budding door David Kouwenaar.
Jan Budding eigen tekst (antwoorden op vragen tijdschrift Kontrast 1966).
Jan Budding eigen tekst (antwoorden op vragen tijdschrift Kontrast 1966).

 

 

DE EIGENZINNIGE KUNST VAN JAN BUDDING                                                    

 

 Voor het eerst sinds tien jaar is er in de voormalige woonomgeving van de bekende kunstenaar Jan Budding (1-1-1922 / 29-2-1988), weer werk van hem te zien. Kunsthandel Jan Kuindersma toont van 30 november tot en met 17 december in het Noord-Hollandse Schoorl een groot aantal etsen, inkttekeningen en schilderijen van deze uitzonderlijke kunstenaar. Die overigens als beginneling ooit op dit blad, in de vijftiger jaren, toen het nog Palet en Tekenstift heette, geabonneerd was en zelfs een keer een prijs won met een tekening van zijn op dat moment kersverse echtgenote.  

 

  Jan Budding, een echte Amsterdammer van oorsprong, woonde en werkte voor het grootste deel van zijn leven in Groet, gemeente Schoorl. Met tussenpozen werkte hij eveneens in het buitenland. Onder andere regelmatig in het Zuid-Franse kunstenaarsstadje Céret, dat tegen de Pyreneeën aanligt.

  Tijdens zijn traumatische gevangenschap in een Duits concentratiekamp, gedurende de oorlog, legde hij in het geheim vast wat hem en zijn medegevangenen overkwam. Deze tekeningen bevinden zich in het kampmuseum in Sachenhausen. Een speciaal boekje met soortgelijke tekeningen schonk hij later aan het verzetssmuseum Lohamei-Hagetaot in Israël. Over Jan Budding en dit onderwerp bestaat een door Netty Rosenfelt gemaakte film die destijds door de VPRO uitgezonden is.

  Na de oorlog en een hierdoor veroorzaakte tuberculosis, besloot hij zich volledig aan de kunst te wijden. Hij kreeg zijn opleiding aan de Rijksacademie van beeldende kunsten te Amsterdam en exposeerde vanaf 1960, zowel solo als in combinatie met anderen, veelvuldig in zowel binnen- als buitenland. Zijn werk is regelmatig lovend in de dagbladen en tijdschriften besproken. Het bevindt zich in verschillende openbare en privécollecties. Tevens verschenen er door de jaren heen diverse catalogi met en over zijn werk. 

 

  Aanvankelijk geroemd om zijn 'gewassen inkten' (pentekeningen op ingevocht papier), ontwikkelde hij zich daarnaast tot een eigenzinnig schilder en etser.

  Mens, dier en omgeving staan centraal in zijn, altijd figuratieve, werk. Of komen erin samen. Zijn stijl werd mede beïnvloed door kunstenaars als Pablo Picasso, Paul Klee e.a., die destijds ook de Cobragroep inspireerden. Spontaniteit en losheid maken dat zijn werk tot op de dag van vandaag fris en geïnspireerd blijft ogen. Jan Budding was echt een kunstenaar van zijn tijd. Experiment en toeval werden niet geschuwd maar eerder juist opgezocht. Gepaard aan talent en vakmanschap resulteert dit in een oeuvre dat een hoge mate van originaliteit bezit en duidelijk herkenbaar is als het werk van een kunstenaar die  een geheel eigen weg heeft gevonden.

  Ook thematisch ontwikkelde hij een specifieke beeldtaal. De tweede wereldoorlog, en wat ervan hij aan den lijve ondervond, hadden Jan Budding weliswaar getekend, maar de oorlogservaringen zelf werden door de kunstenaar niet getekend. Althans niet letterlijk, niet expliciet. Zijn werk is eerder een transformatie van de verschrikkingen van die periode. In universele zin. De talloze voorstellingen van kippen laten zich vergelijken met de wijze waarop mensen elkaar het leven zuur kunnen maken. Het “onschuldige” pluimvee leeft bovendien ook in gevangenschap. Een bepaalde moraal wordt er door de kunstenaar echter niet bijgeleverd. Jan Budding legt op zijn manier alleen maar vast wat hij ziet. Hij wil niet oordelen, maar heeft wel geleerd te twijfelen aan alles wat absoluut is.

  De schoonheid zowel als de gebreken van zijn onderwerpen, of het nu naakten, bepaalde dieren, een zuidelijk landschap of een stilleven zijn, alles wordt door een even onvoorspelbare als vaardige hand, fantasievol met elkaar verbonden. Het resulteert in speelse, licht surreële voorstellingen. Waarin bijvoorbeeld ontklede strandgangers en kippen zich met elkaar vermengen, een meeuw wellicht toch een overvliegende straaljager is. Of waarin de kunstenaar zichzelf in zee afbeeldt. Met goed en kwaad als respectievelijk een witte en een zwarte zwaan op de schouders.    

  Nee, dit is geen kunst die onaantastbaar wil zijn, of alleen maar kunst. De werken leveren behalve op hun onderwerp, vooral commentaar op zichzelf. Van momenten van twijfel en kwetsbaarheid, van verbeteringen en toevalligheden, zijn genoeg sporen terug te vinden. Het ontstaansproces blijft zichtbaar, wat het werk avontuurlijk maakt en niet zelden humoristisch.

  In aanraking komen met het werk van Jan Budding kan betoverend zijn. Voor je het in de gaten hebt verschijnt er een glimlach op je lippen.

 

 

Edzard Dideric, schrijver en beeldenkunstenaar, 29-10-2006